شرکت‌های بازرگانی بزرگ معمولاً حسابداران بسیار آپدیت شده و متخصصی دارند که می‌توانند صورتحساب‌های مختلف در شرایط متفاوت را خیلی سریع و به طور منظم برای آنها دسته‌بندی کنند.
صورت سود و زیان شرکت بازرگانی هم جزو صورت حساب‌های بسیار مهم به حساب می‌آید که می‌تواند روی پیشرفت کار یک شرکت تاثیر گذار باشد. باید در مورد آن بیشتر اطلاعات داشت و نحوه محاسبه آن را بلد بود!
پس اگر شما هم نیازمند کسب اطلاعات در این زمینه هستید. تا انتها با ما همراه باشید تا اطلاعات کافی را در اختیارتان بگذاریم.
تعریف صورت سود و زیان در شرکت بازرگانی چیست؟
قبل از اینکه در مورد نحوه محاسبه صحبت کنیم، بهتر است که ابتدا یک تعریف کلی و دقیق در مورد این موضوع داشته باشیم. داخل همه شرکت‌ها صورت درآمد و هزینه را به عنوان صورت سود و زیان می‌شناسند که نام دیگر آن (Income Statement) است.
بیشتر بخوانید: محاسبه سود و زیان در حسابداری
در واقع صورت سود و زیان شرکت بازرگانی یا هر شرکت دیگری به بررسی تمامی هزینه‌ها، درآمدها و سود یا زیان در انتهای دوره کار گفته می‌شود؛ یعنی انتهای دوره فعالیت‌های عملیاتی و غیر عملیاتیان را حساب می‌کنند.
حال باید این نکته را بدانید که سود و زیان طبق چارچوبی از قوانین محاسبه می‌شود. یعنی درآمدها را زمانی شناسایی می‌کنند که کاملاً سود و زیان مشخص شده باشد.
یا به عبارت دیگر زمانی که شما وجه نقد دریافت می‌کنید، همزمان درآمد هم برایتان شناسایی می‌شود. در این روش هزینه‌های تنخواه را هم زمانی شناسایی می‌کنند که به طور تمام و کمال پرداخت شده باشد که می‌تواند برای هزینه‌های گذشته یا هزینه‌های آینده در یک شرکت باشد. شما میتوانید برای آگاهی بیشتر درباره تنخواه گردان مقاله تنخواه چیست؟ آشنایی با انواع تنخواه را بخوانید.
سود سهامی که به سهامداران عادی پرداخت می‌کنند، هم بخشی از هزینه و درآمد حاصل از صدور سهام است که آن را به عنوان یک درآمد جداگانه در نظر نمی‌گیرند. بلکه به عنوان مبادلات بین موسسه و مالکان موسسه حساب می‌شود که آن را به صورت جداگانه داخل گزارش حقوق صاحبان به نمایش در می‌آورند.
نحوه محاسبه سود و زیان شرکت بازرگانی
حال که متوجه شدید سود و زیان شرکت بازرگانی چیست، باید در مورد نحوه محاسبه سود و زیان شرکت بازرگانی اطلاعات کافی داشته باشید. شما در طول پروسه کار تجاری وسوسه می‌شوید که فقط به درآمدهای ناخالص خود توجه کنید.
درآمد ناخالص به کل مبلغی گفته می‌شود که از خدمات یا فروش کالا به دست می‌آورید اما این نشان دهنده درآمد خالص شما نیست و شاید تفاوت خیلی زیاد باشد.
نمودار سود و زیان به شما کمک می‌کند تا خیلی واضح‌تر و دقیق‌تر بتوانید محاسبه سود و زیان در شرکت‌های بازرگانی را انجام دهید که با مسئله فروش متفاوت است.
سود و زیان به معنای اندازه‌گیری درآمد نیست و ضرر و زیان را هم به شما نشان می‌دهد. اگر بخواهید درآمد خالص خود را متوجه شوید، باید ضرر و زیان آن را هم بشناسید.
برای محاسبه سود و زیان در شرکت‌های بازرگانی باید بتوانید صورت‌های سود و زیان را مشخص کنید که یک سند مالی مشترک به حساب می‌آید و باعث می‌شود افراد در بازه زمانی مشخص درآمدشان را محاسبه کنند.
بیشتر بدانید: قرارداد حسابداری چیست + مزایا و نمونه
این کارها را معمولاً به صورت ماهانه؛ سه ماهه یا سالانه انجام می‌دهند. مهمتر از همه اینکه مربوط به جزئیات مستقیم هزینه‌های ایجاد کالا و هزینه‌های غیر مستقیم از فعالیت یک تجارت هم می‌شود. برای افرادی که سود و زیان داخل یک شرکت را به خوبی محاسبه می‌کنند، اهمیت بسیار زیادی دارد.
شناسایی انواع سود
بالاتر به شما گفتیم که محاسبه سود و زیان شرکت بازرگانی چگونه انجام می‌شود اما مسئله‌ای که خیلی اهمیت دارد، این است که شما انواع سود را بشناسید. در واقع باید این نکته را در نظر داشته باشید که سودها انواع مختلف دارند.
به خاطر همین زمانی که می‌خواهید سود نهایی را حساب کنید، باید بدانید که هر کدام از چه نوعی هستند که در این قسمت آنها را برایتان توضیح خواهیم داد.
سود ناخالص
سود ناخالص به معنای کم کردن میزان فروش کالا از هزینه تمام شده کالا است که فرمول آن به شرح زیر است:
⌈سود ناخالص = هزینه تمام‌شده کالا – میزان فروش کالا⌉
سود خالص
سود خالص هم به کم کردن مالیات از درآمدهای غیر عملیاتی گفته می‌شود. مثلاً سود بانکی در این دسته‌بندی قرار می‌گیرد که در کنارش هزینه‌های غیرعملیاتی را هم از سود عملیاتی کم می‌کنند و عدد نهایی به دست می‌آید. فرمول آن هم به صورت زیر است:
⌈سود خالص = مالیات – درآمدهای غیرعملیاتی + هزینه‌های غیرعملیاتی – سود عملیاتی⌉
سود عملیاتی
در صورت سود و زیان شرکت بازرگانی؛ سود عملیاتی اهمیت بسیار زیادی دارد که به آن سود قبل از کسر مالیات از کسر سود ناخالص گفته می‌شود که از هزینه‌های عملیاتی و استهلاک هم کم می‌کنند. فرمول آن به شکل زیر است:
⌈سود عملیات= هزینه استهلاک – هزینه‌های عملیاتی – سود ناخالص⌉
در نهایت مبحثی به عنوان سود یا زیان ویژه هم وجود دارد که در محاسبه سود و زیان شرکت بازرگانی حتماً باید آن را مدنظر قرار داد. شاید به جرات بتوان گفت که مهمترین بخش این محاسبات به حساب می‌آید که حاصل نتیجه فعالیت یک شرکت می‌شود. در صورت مطالعه و تحقیق؛ متوجه خواهید شد که نتایج فعالیت یک کسب و کار در نهایت ضرر داشته یا سودآور بوده است که از این طریق میتوانید تصمیمات بسیار مهمی را اتخاذ کنید.
به هر حال نرم‌افزارهایی وجود دارد و حسابداران متخصصی هستند که می‌توانند مدیریت صورت سود و زیان شرکت بازرگانی را در دست بگیرند و به اندازه کافی به پیشرفت یک شرکت یا مجموعه کمک کنند. ( با نرم افزار تنخواه گردان بیشتر آشنا شوید. )
برای کسب اطلاعات بیشتر یا استفاده از نرم‌افزارهای مختلف و به طور کل مشاوره در این زمینه میتوانید از وبلاگ تنخواه گردان استفاده کنید. آنها مشاورین ماهر و با تجربه‌ای دارند که می‌توانند اطلاعات کافی را در اختیارتان بگذارند.
جمع‌بندی
شناخت صورت سود و زیاد شرکت بازرگانی می‌تواند به شما کمک کند تا از این طریق متوجه وضعیت شرکت شوید. برای اینکه بتوانید به وضعیت خوبی دست پیدا کنید، باید بدانید که در هر مرحله، شرکت یا مجموعه شما چگونه عمل کرده است و چه دستاوردهایی داشته است.
باید مسئله مالی به دقت زیر نظر قرار داده شود. به خاطر همین است که همیشه باید حسابداران ماهر و با تجربه داشته باشید که بدانند صورت وضعیت‌های مختلف را باید چگونه آماده کرده و در اختیار شما قرار دهند.
ما در این مبحث به طور کامل برایتان توضیح دادیم که محاسبه سود و زیان شرکت بازرگانی چگونه انجام می‌شود و انواع سود دقیقاً چیست تا بتوانید با آگاهی بیشتری روی این کار نظارت کنید.
سوالات متداول
در این بخش به تعدادی از سوالات رایج در مورد صورت سود و زیان شرکت بازرگانی پاسخ داده شده است.
آیا صورت سود و زیان شرکت بازرگانی با درآمد خالص تفاوت زیادی دارد؟
همه چیز بستگی به عملکرد شرکت دارد؛ اما در کل تفاوت‌ها زیاد است.
فرمول محاسبات مربوط به سود خالص چگونه است؟
سود خالص = مالیات – درآمدهای غیرعملیاتی + هزینه‌های غیرعملیاتی – سود عملیاتی
فرمول محاسبات سود عملیاتی چگونه است؟
سود عملیات= هزینه استهلاک، هزینه‌های عملیاتی و سود ناخالص
