تنخواه گردان و حساب صندوق دو مفهوم مالی هستند که در شرکت‌ها کاربرد دارند. تنخواه گردان برای پرداخت هزینه‌های جزئی استفاده می‌شود و در اختیار فردی قرار می‌گیرد که مسئول خرید است.
اما حساب صندوق، وجه نقدی است که در اختیار فردی قرار می‌گیرد که مسئول خرید نیست. در واقع اگر چه به نظر می‌آید که این دو مفهوم به هم شبیه‌اند، اما تفاوت‌های قابل توجهی دارند. برای اطلاعات بیشتر، مقاله کامل را مطالعه کنید.
تعریف تنخواه گردان چیست؟
برای سادگی در انجام کارهای روزمره، شرکت‌ها مقداری پول نقد را برای پرداخت این هزینه‌های جزئی نگهداری می‌کنند. این پول نقد به عنوان تنخواه گردان شناخته می‌شود.
در واقع تنخواه گردان یک حساب مالی است که به عنوان یک ابزار مدیریتی در سازمان‌ها و شرکت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. یرای اطلاعات بیشتر میتوانید
مقاله تنخواه گردان چیست؟ آشنایی با انواع تنخواه گردانی را بخوانید.
تعریف حساب صندوق چیست؟
حساب صندوق، از اولین حساب‌های دارایی جاری هر موسسه و شرکت است. این حساب شامل کلیه وجوه نقدی مانند چک، حواله بانکی، مسکوکات و کلیه اوراقی که با ارائه به بانک امکان وصول مبلغ معادل آن وجود دارد.
به عبارتی؛ حساب صندوق در حسابداری به وجوه نقدی اشاره دارد که برای انجام تراکنش‌های مالی روزانه در هر سازمان استفاده می‌شود. حسابدار باید با روش‌های ثبت حسابداری صندوق آشنا باشد و آن‌ها را به درستی پیاده کند تا در روند حساب و کتاب‌ها مشکلی پیش نیاید.
برای آگاهی بیشتر به مقاله حساب صندوق در حسابداری مراجعه کنید.
تفاوت بین تنخواه گردان و حساب صندوق
تفاوت هایی بین این دو مورد وجود دارد که در ادامه به آن‌ها پرداخته شده است تا یکبار برای همیشه یاد گرفته و دیگر اشتباه نگیرید. تفاوت‌های اصلی بین تنخواه گردان و حساب صندوق عبارت‌اند از:
- مسئولیت خرید: وجه نقدی که در حساب صندوق در نظر گرفته می‌شود، برخلاف حساب تنخواه گردان در اختیار فردی قرار می‌گیرد که مسئول خرید نیست.
- هدف استفاده: حساب تنخواه معمولاً برای پرداخت های جزئی و دنباله‌دار شرکت‌ها در پروسه‌های زمانی مشخص استفاده می‌شود.
- تسویه حساب: حساب تنخواه با توجه به تمام شدن بودجه و در طول یک پروسه زمانی مشخص تسویه و شارژ می‌شود اما در حساب صندوق این فرآیند صورت نمی‌گیرد. در تنخواه گردان، معمولاً بودجه و سقف معینی وجود دارد که با توجه به هزینه‌ها و آیین‌نامه‌های داخلی شرکت این سقف تعیین می‌شود. این سقف به شرکت اجازه می‌دهد تا هزینه‌های خود را کنترل کند و از بروز هزینه‌های غیرمنتظره جلوگیری کند. همچنین، با توجه به آیین‌نامه‌ای که برای تنخواه وجود دارد، پرداخت‌های تنخواه انجام می‌شود و یکبار تاییدیه برای هزینه‌های متعددی که انجام شده است گرفته می‌شود. این به افراد مسئول اجازه می‌دهد تا هزینه‌های خود را به صورت مستقیم و بدون نیاز به تایید مدیران انجام دهند.
- در مقابل، حساب صندوق سقف معینی ندارد. برای هر دریافت و به ویژه هر پرداخت صندوق باید از مدیران تاییدیه گرفته شود. این به شرکت اجازه می‌دهد تا هزینه‌های خود را به صورت دقیق تر کنترل کند و از بروز هزینه‌های غیرمنتظره جلوگیری کند. همچنین، این سیستم اطمینان می‌دهد که هر پرداختی که انجام می‌شود، توسط مدیران شرکت تایید شده است.
مزایای استفاده از تنخواه گردان
استفاده از تنخواه گردان مزایای زیادی دارد. برخی از این مزایا عبارت‌اند از:
- انعطاف‌پذیری: تنخواه گردان به کارمندان یا گروه‌هایی که مسئول پرداخت هزینه‌ها هستند، امکان می‌دهد تا در زمان پرداخت هزینه‌ها، انعطاف‌پذیری بیشتری داشته باشند و در مواقع لزوم به سختی نیفتند.
- کاهش حجم پرداخت‌ها: استفاده از حساب تنخواه، موجب کاهش حجم تعداد پرداخت‌های نقدی و بانکی در یک سازمان می‌شود و کنترل راحت‌تری هم خواهد داشت.
- سرعت در پرداخت‌ها: تنخواه گردان روند پرداخت را بدون نیاز به صدور چک یا دیگر اوراق بهادار تسریع می‌کند.
- کاهش حجم کلی پرداخت‌های نقدی و بانکی: استفاده از حساب تنخواه گردان، موجب کاهش حجم پرداخت‌های نقدی و بانکی در یک سازمان می‌شود.
مزایای استفاده از حساب صندوق
استفاده از حساب صندوق در شرکت‌ها و سازمان‌ها مزایای زیادی دارد:
- نقدینگی: حساب صندوق به عنوان نقد ترین نوع دارایی شناخته شده و قابلیت تبدیل به سایر دارایی‌ها را دارد.
- سرعت در پرداخت‌ها: استفاده از حساب صندوق باعث افزایش سرعت پرداخت و خدمت‌رسانی به مشتریان می‌شود.
- کنترل دقیق: حسابدار باید نحوه ثبت حسابداری صندوق را دانسته و به درستی اجرا کند.
- مدیریت بهتر: با استفاده از نرم‌افزارهای حسابداری، می‌توان به تمام صندوق‌ها نظارت داشته و تصمیم‌گیری بهتری هم داشت.
وجه اشتراک بین تنخواه گردان و حساب صندوق
تنخواه گردان و حساب صندوق هر دو ابزارهای مالی هستند که در شرکت‌ها برای مدیریت هزینه‌ها استفاده می‌شوند. اشتراکات اصلی بین آن‌ها عبارت‌اند از:
مدیریت هزینه‌ها: هر دو برای مدیریت هزینه‌های شرکت استفاده می‌شوند.
وجه نقد: هر دو شامل وجه نقدی هستند که برای پرداخت هزینه‌ها در نظر گرفته شده‌اند.
مسئولیت: در هر دو حالت، مسئولیت مدیریت وجه به فرد یا افراد معینی سپرده می‌شود.
تسویه حساب: در هر دو حالت، باید در پایان دوره مشخصی (مانند ماه یا سال) تسویه حساب شود.
انواع تنخواه گردان
تنخواه گردان در حسابداری به چند دسته تقسیم می‌شود که عبارتند از:
- تنخواه گردان متغیر: مبلغ تنخواه در این نوع بر اساس نیازهای متغیر شرکت تعیین می‌شود.
- تنخواه گردان ثابت: در این نوع، مبلغ تنخواه ثابت است و در دوره‌های مالی مشخص تسویه می‌شود.
- تنخواه گردان نقدی: این نوع تنخواه برای پرداخت هزینه‌های نقدی شرکت استفاده می‌شود.
- تنخواه گردان تعهدی: این نوع تنخواه برای پرداخت هزینه‌هایی است که شرکت تعهد کرده است.
- تنخواه گردان اصلی: این نوع تنخواه برای پرداخت هزینه‌های اصلی و ضروری شرکت استفاده می‌شود.
- تنخواه گردان فرعی: این نوع تنخواه برای پرداخت هزینه‌های فرعی و غیر ضروری شرکت استفاده می‌شود.
بیشتر بدانید: مهم ترین وظایف تنخواه دار
انواع حساب صندوق
حساب صندوق در حسابداری به چند دسته تقسیم می‌شود که عبارت است از:
– صندوق فعال: صندوقی است که عملیات مالی در آن صورت می‌گیرد و مبالغ دریافتی با آن اضافه و پرداختی از آن کسر می‌شود.
– صندوق ریالی و ارزی: این صندوق برای نگهداری وجوه نقد مانند ارزها و اوراق بهادار اشخاص حقیقی و حقوقی است.
جمع‌بندی
تنخواه گردان و حساب صندوق دو ابزار مالی هستند که در شرکت‌ها برای مدیریت هزینه‌ها استفاده می‌شوند. تنخواه گردان برای پرداخت هزینه‌های جزئی استفاده می‌شود و در اختیار فردی قرار می‌گیرد که مسئول خرید است. اما حساب صندوق، وجه نقدی است که در اختیار فردی قرار می‌گیرد که مسئول خرید نیست.
تنخواه گردان مزایایی مانند انعطاف‌پذیری، کاهش حجم پرداخت‌ها، سرعت در پرداخت‌ها و کاهش حجم کلی پرداخت‌های نقدی و بانکی دارد. حساب صندوق نیز مزایایی مانند نقدینگی، سرعت در پرداخت‌ها، کنترل دقیق و مدیریت بهتر دارد.
هر دو ابزار مالی برای مدیریت هزینه‌های شرکت استفاده می‌شوند، شامل وجه نقدی هستند که برای پرداخت هزینه‌ها در نظر گرفته شده‌اند، مسئولیت مدیریت وجه را به فرد یا افراد معینی سپرده‌اند و در پایان دوره مشخصی (مانند ماه یا سال) تسویه حساب می‌شوند که در این مقاله کامل درباره همه این موارد توضیح داده شده است.
